Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego, w 2022 roku w Polsce nastąpił wzrost liczby wypadków przy pracy wśród migrantów o 15% w porównaniu do roku poprzedniego. W tym samym czasie liczba wypadków przy pracy wśród pracowników polskich spadła o 5%. Czym spowodowany jest taki stan rzeczy i jakie działania podejmować, aby zaradzić temu zjawisku?
Wzrost liczby wypadków przy pracy wśród cudzoziemców związany jest w dużej mierze wzrostem liczby migrantów pracujących w Polsce w ostatnich latach, ale przyczyną samych wypadków mogą być często różnice kulturowe i odmienne podejście do bezpieczeństwa pracy w innych krajach.
Różnice kulturowe a bezpieczeństwo pracy
Bariery językowe mogą utrudniać komunikację między migrantami, a ich polskimi kolegami i przełożonymi w codziennej pracy. Może to prowadzić do nieporozumień, które zwiększają ryzyko wypadków, a także powodować dodatkowy stres i efekt wykluczenia. Oczywisty problem z językiem nie jest jednak jedynym wyzwaniem pracodawców, którzy zatrudniają pracowników z innych krajów.
Migrantom może brakować wiedzy lub świadomości na temat warunków pracy w Polsce, obowiązujących zasad bezpieczeństwa czy przepisów w zakresie BHP na różnych stanowiskach. Pracownikom przybywającym do pracy z innych państw czasem trudno zrozumieć polskie przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy – które nawet w stosunku do w stosunku do innych państw na terenie Unii Europejksiej są bardzo szczegółowe. Warto wiedzieć, że w każdym państwie są one inne, jak również inny jest margines bezpieczeństwa przyjmowany w różnych miejscach na świecie. Przykładami mogą być katastrofy budowlane dużych zakładów wytwórców odzieży w Indiach czy Bangladeszu, gdzie pracownicy sygnalizowali pęknięcia w murach budynków, lecz nie zostały powzięte należyte działania, aby zapobiec ich zawaleniu.
Nierównomierny rozwój technologiczny
– Przy zatrudnianiu migrantów warto mieć na uwadze również różnice technologiczne pomiędzy różnymi regionami globu i zjawisko tzw. technology gap (luki technologicznej). W niektórych krajach praca bywa dużo bardziej zautomatyzowana, niż w innych. Mogą pojawiać się także różnice w standardach zabezpieczeń i aktualizacji wykorzystywanych w miejscach pracy technologii – zwraca uwagę Paweł Pawlik*, członek Stowarzyszenia Koalicji Bezpieczni w Pracy.
Migranci mogą też mieć określone przyzwyczajenia na danych stanowiskach pracy, które nie odpowiadają przyjętym w polskich zakładach – na przykład sposób obsługi maszyn i urządzeń. Nieznajomość automatyzacji procesu czy też zasad bezpieczeństwa w procesach niezautomatyzowanych rodzi szereg ryzyk, takich jak: samodzielne naprawy, próby obejścia zabezpieczeń, wejście w obszar zagrożony, nieumiejętne posługiwanie się sprzętem, tolerancja dla większego ryzyka. Pracownicy z mniej rozwiniętych technologicznie regionów mogą wymagać podstawowych szkoleń w zakresie obsługi maszyn, urządzeń i precyzyjnych instrukcji w wypadku problemów ze sprzętem.
Onboarding i szkolenia BHP dla cudzoziemców
Wprowadzenie migrantów do pracy w polskich firmach rodzi wyzwania, ponieważ często nie znają oni języka polskiego w wystarczającym stopniu lub wcale, a zdarza się, że poza macierzystym językiem nie posługują się żadnym innym. Może to utrudniać komunikację i przekazywanie informacji o zasadach bezpieczeństwa. Cudzoziemcy mogą mieć również mieć inne oczekiwania co do warunków pracy, co może prowadzić do konfliktów z polskimi pracownikami lub przełożonymi.
Najlepsze praktyki
Aby zminimalizować ryzyko wypadków wśród migrantów, należy wdrożyć następujące najlepsze praktyki:
- Zapewnij migrantom odpowiednie szkolenie BHP w ich ojczystym języku. Może to obejmować szkolenia dotyczące bezpiecznych praktyk pracy, zasad bezpieczeństwa i przepisów BHP.
- Upewnij się, że migrantom są przekazywane jasne i precyzyjne informacje o zasadach bezpieczeństwa. Informacje te powinny być przekazywane w sposób łatwy do zrozumienia dla migrantów, bez użycia fachowego słownictwa technicznego.
- Przy wdrażaniu warto zapewnić opiekę tzw. „Buddy” – przekazać pracownika pod opiekę bardziej doświadczonej osoby, z którą w pierwszych dniach czy tygodniach nowozatrudnieni mogą komunikować się w swoim własnym języku,
- Monitoruj wdrożenie zasad bezpieczeństwa i reaguj na wszelkie problemy. Monitorowanie wdrożenia zasad bezpieczeństwa pozwoli Ci upewnić się, że migranci ich przestrzegają i że nie ma żadnych zagrożeń.
- Piktogramy są uniwersalnym narzędziem niewymagającym tekstu – instrukcje obrazkowe zdecydowanie lepiej sprawdzają się w międzynarodowym środowisku,
- Utwórz system, który umożliwia migrantom zgłaszanie zagrożeń i niebezpieczeństw. System ten powinien być łatwy w użyciu i zapewniać migrantom poczucie bezpieczeństwa.
- Zachęcaj migrantów do zgłaszania wszelkich wypadków lub incydentów. Ważne jest, aby migranci byli otwarci na zgłaszanie wypadków lub incydentów, aby można było podjąć działania korygujące.
- Stwórz pozytywne środowisko pracy, w którym migranci czują się komfortowo i bezpiecznie. Pozytywne środowisko pracy pozwoli migrantom łatwiej przystosować się do nowej kultury pracy.
- Szanuj kulturę migrantów. Pamiętaj, że migranci pochodzą z różnych kultur i mają różne wartości. Szanuj ich kulturę i ich sposób myślenia.
Źródła
- Główny Urząd Statystyczny: https://stat.gov.pl/
- Państwowa Inspekcja Pracy: https://pip.gov.pl/
*Paweł Pawlik – jest ekspertem w dziedzinie bezpieczeństwa, zdrowia i ergonomii pracy, z bogatym doświadczeniem w zarządzaniu i wdrażaniu projektów BHP w międzynarodowych organizacjach o rozproszonej strukturze. Zajmuje się także kreowaniem polityki firmowej w zakresie BHP oraz promowaniem wellbeingu wśród pracowników. Członek Stowarzyszenia Koalicja Bezpieczni w Pracy.
Zobacz podobne
3 października, 2024
Zapraszamy na konferencję ZUS!
23 września, 2024
Zmęczony jak Polak w Pracy: przyczyny, skutki i konsekwencje
19 września, 2024