Pracownik musi być kompetentny, pracowity, zaangażowany… to jedne z pierwszych określeń, których użyłby pracodawca charakteryzując kandydata idealnego. Co w sytuacji, gdy ideał okazuje się być osobą niepełnosprawną? Zapewne w wielu przypadkach może pojawić się pytanie: czy dane stanowisko pracy spełnia wszystkie wymogi i jakim wyzwaniem może być dopasowanie pomieszczeń do jego potrzeb?
Statystyki pokazują, że z roku na rok liczba aktywnych zawodowo osób niepełnosprawnych rośnie. Jeszcze w 2010 roku współczynnik aktywności zawodowej osób w wieku produkcyjnym wynosił 21,8 proc., a w I kwartale 2015 roku było ich już 28,8 proc. (dane: BAEL). Oznacza to, że coraz więcej pracodawców w Polsce jest przygotowanych na przyjęcie osoby, dla której warunki panujące w danym biurze nie będą stanowiły bariery. Pokazuje to też, że coraz więcej budynków biurowych odpowiada potrzebom wszystkich pracowników.
Projekt „Projektowanie obiektów, pomieszczeń oraz przystosowanie stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych o specyficznych potrzebach – Ramowe wytyczne” realizowany przez PFRON i Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB) miał na celu rozpowszechnianie wiedzy na temat zatrudniania osób niepełnosprawnych. W wyniku projektu powstały publikacje, które stanowią kompendium wiedzy na temat dostosowania miejsc pracy do potrzeb wszystkich pracowników.
Przykłady z życia źródłem wiedzy
W ramach opracowań, szczegółowej analizie poddano ergonomię różnych stanowiska pracy, w tym również pracy biurowej. Na przykładach opisano każdy poszczególny element, który może zostać przekształcony, w taki sposób, żeby ułatwić pracę i przemieszczanie się osobom niepełnosprawnym. Oczywiście pierwsze na myśl przychodzą podjazdy i windy zamiast schodów, szerokie drzwi i korytarze, dostosowane toalety, czy włączniki na odpowiedniej wysokości. Jednak tak kompleksowe opracowanie objęło również jakość oświetlenia, profesjonalne oznaczenia kolorystyczne, dopasowanie biurek i krzeseł, specjalne klawiatury, miejsca wykorzystania alfabetu Braille’a i wiele innych.
Zagadnienia przedstawione w „Ramowych wytycznych” odnoszą się do pracowników z następującymi niepełnosprawnościami: układu ruchu; wzroku (osoby niewidome i słabowidzące); słuchu (osoby głuche i słabosłyszące); psychiczną wynikającą z chorób psychicznych oraz wynikającą z zaburzeń ze spektrum autyzmu; intelektualną oraz innymi (np. wynikającą z chorób układów krążenia, oddechowego, nerwowego, pokarmowego, moczowo-płciowego).
Nie taki diabeł straszny, czyli od czego zacząć
Publikacje CIOP-PIB prezentujące ramowe wytyczne i dobre praktyki stanowią opracowanie standardów projektowania obiektów uwzględniających wszystkie potrzeby osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Dzięki temu mogą one stanowić źródło wiedzy dla pracodawców, właścicieli i zarządców budynków, inspektorów BHP oraz doradców zawodowych, którzy chcieliby wprowadzać najwyższe standardy. Oczywiście nie trzeba jednocześnie wdrażać wielu zmian. Opracowanie ułatwia wybór tych, które są niezbędne dla zapewnienia możliwości wykonywania pracy przez osoby niepełnosprawne.
Bardzo często dopasowanie stanowisk pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej wymaga wprowadzenia niewielkich zmian, które nie wymagają dużych nakładów finansowych. W niektórych przypadkach wystarczy tylko zmienić jakieś procedury, zakupić dodatkowy sprzęt lub odpowiednio poustawiać meble. Takie rozwiązania zawsze służą poprawie ergonomii i służą wszystkim osobom przebywającym w danych pomieszczeniach.
Linki do publikacji:
*BAEL: www.niepelnosprawni.gov.pl
