Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadziła od 7 kwietnia pracę zdalną. Są to nowe możliwości dla pracowników i pracodawców, ale również nowe obowiązki. Tak samo jak podczas pracy w biurze, tak i przy pracy zdalnej może dojść do wypadku przy pracy. W celu minimalizacji zagrożeń do obowiązku pracodawcy należy m.in. opracowanie oceny ryzyka zawodowego.
Wypadek podczas pracy zdalnej – definicja
Zgodnie z art. 67 Kodeksu pracy wypadkiem przy pracy nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Dotyczy to również pracowników wykonujących pracę zdalną, pod warunkiem, że zdarzenie miało miejsce w związku z wykonywaną pracą.
Kodeks pracy wskazuje jedynie ogólne zasady wykonywania pracy zdalnej. Natomiast pracodawca określa szczegółowe zasady wykonywania tej pracy w porozumieniu z zakładową organizacją związkową lub jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, pracodawca określa zasady wykonywania tej pracy w regulaminie po konsultacji z przedstawicielami pracowników – wskazuje Marta Tomaszewska, Specjalista ds. BHP w CWS Polska.
Bardzo ważnym aspektem przy pracy zdalnej jest dobrze opracowana ocena ryzyka zawodowego, którą opracowuje pracodawca. Należy w szczególności uwzględnić w niej wpływ pracy na wzrok, układ mięśniowo-szkieletowy oraz uwarunkowania psychospołeczne.
Na podstawie wyników tej oceny pracodawca opracowuje informację zawierającą między innymi: 1) zasady i sposoby właściwej organizacji stanowiska pracy zdalnej, z uwzględnieniem wymagań ergonomii; 2) zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej. Pracownik, który rozpoczyna pracę zdalną musi wiedzieć na jakie ryzyka jest narażony i jak samemu może zorganizować stanowisko swojej pracy, aby było ono jak najbardziej ergonomiczne i bezpieczne – dodaje Marta Tomaszewska.
Współdziałanie pracownika i pracodawcy po wypadku przy pracy zdalnej
Ze względu na specyfikę pracy zdalnej bardzo ważne jest również współdziałanie pracowników i pracodawców. Jeśli pracownik doznał wypadku przy pracy zdalnej, powinien niezwłocznie powiadomić pracodawcę o zdarzeniu. Oględzin miejsca wypadku dokonuje się po zgłoszeniu wypadku, w terminie uzgodnionym przez pracownika lub jego domownika, jeśli ze względu na stan zdrowia pracownika nie ma możliwości uzgodnienia terminu, i członków zespołu powypadkowego. Zespół powypadkowy może odstąpić od dokonywania oględzin miejsca wypadku przy pracy zdalnej, jeżeli nie ma wątpliwości względem okoliczności i przyczyny wypadku. Następnie ten sam zespół wypełnia protokół powypadkowy, który przedstawia poszkodowanemu oraz pracodawcy.
W przypadku wypadku przy pracy zdalnej jednym z kluczowych aspektów, które będzie musiał brać pod uwagę zespół powypadkowy wydaje się określenie czy pracownik podczas danego zdarzenia realizował czynności związane z pracą. Nie można bowiem uznać, że przykładowo sprzątanie mieszkania podczas którego pracownik przewrócił się i doznał urazu, jest realizowane w interesie pracodawcy i na jego zlecenie – wskazuje Marta Tomaszewska.
Określenie sztywnych reguł, kiedy dane zdarzenie podczas pracy zdalnej będzie wypadkiem przy pracy nie jest możliwe. W przypadku pracy zdalnej czynności zawodowe i prywatne mogą się przeplatać, co znacznie utrudnia ocenę danego zdarzenia. Jak każdy wypadek, również i wypadek podczas pracy zdalnej będzie wymagał indywidualnego rozpatrzenia. Wydaje się jednak, że przeprowadzenie analizy takiego zdarzenia czasami może być trudniejsze niż wypadku w zakładzie pracy.
Bez wątpienia dla prawidłowego określenia okoliczności i przyczyn danego zdarzenia bardzo istotna będzie dobra współpraca pomiędzy poszkodowanym a zespołem powypadkowym. Jeżeli na przykład poszkodowany nie zgodzi się na oględziny miejsca wypadku to może się okazać, że zespół powypadkowy ma utrudnione możliwości ustalenia okoliczności wypadku – dodaje Marta Tomaszewska.
W celu ograniczenia ilości wypadków przy pracy zdalnej bardzo ważne jest, aby pracodawca opracował odpowiednie wytyczne do bezpiecznego wykonywania pracy zdalnej. Natomiast pracownik musi stosować te zasady w miejscu świadczenia pracy zdalnej.
