Zgodnie z art. 23711 § 1 k.p. w przypadku pracodawców zatrudniających do 100 pracowników, wykonanie zadań służby BHP można powierzyć pracownikowi zatrudnionemu na innym stanowisku niż specjalista do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy. Musi on jednak posiadać odpowiednie kompetencje.
Utworzenie Służby BHP w zakładzie pracy często jest jednak uważane przez pracodawców za znaczne utrudnienie codziennej działalności przedsiębiorstwa.
Znacznie dogodniejszym rozwiązaniem jest powierzenie zadań służby BHP osobom spoza zakładu pracy. Takie rozwiązanie oparte jest na art. 23711 § 2 k.p., zgodnie z którym dopuszcza się spełnienie obowiązku zapewnienia obsługi zadań służby BHP poprzez powierzenie tych zadań specjaliście z zakresu BHP spoza zakładu pracy. Pamiętać należy natomiast w takich sytuacjach o istotnym zastrzeżeniu, że powierzenie zadań służby BHP zewnętrznym specjalistom dopuszczalne jest wyłącznie w sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia poniżej 100 pracowników. Po osiągnięciu poziomu zatrudnienia 100 pracowników, koniecznym jest utworzenie wewnątrzzakładowej służby BHP. Oznacza to, że pracodawca zobowiązany jest do zatrudnienia pracowników służby BHP, nie może natomiast tych zadań zewnętrznym specjalistom.
Kwestia wymiaru czasu, w którym powinien być zatrudniony pracownik służby BHP jest określona w rozporządzeniu Rady Ministrów z 2 września 1997 roku w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (dalej: „Rozporządzenie”). Pracodawca zatrudniający od 100 do 600 pracowników, zgodnie z § 1 pkt 3 Rozporządzenia ma obowiązek zatrudniać jednego pracownika służby BHP do czasu osiągnięcia zatrudnienia na poziomie 600 pracowników. Nie ma jednak wyraźnego obowiązku zatrudniania pracownika na tym stanowisku na pełen etat. Taki wymóg dotyczy jednakże pracodawców zatrudniających powyżej 600 pracowników (§ 1 pkt. 4 Rozporządzenia).
Dowolności nie ma również przy posługiwaniu się zewnętrznymi specjalistami. Muszą oni posiadać stosowne dla pracowników służby BHP kwalifikacje tj. posiadać wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy z co najmniej 1 rokiem stażu pracy w służbie BHP Alternatywnie, osoba ta była zatrudniona na stanowisku inspektora pracy w Państwowej Inspekcji Pracy przez okres co najmniej 5 lat.
W praktyce wynajęcie zewnętrznego specjalisty ds. BHP gdy jest to dopuszczalne może nastąpić poprzez np.:
- zawarcie umowy zlecenia o obsługę zadań służby BHP przez zewnętrznego specjalistę posiadającego właściwe uprawnienia,
- zawarcie umowy zlecenia, na mocy której wynajęty zostanie pracownik z innego podmiotu, któremu to zostaną powierzone zadania służby BHP.
Na zakończenie podkreślić należy, że niedopuszczalne jest zawarcie umowy między Pracodawcami, na mocy której jeden z pracodawców będzie wynajmował swoją służbę BHP drugiemu. Takie działanie zgodnie z przytaczanym § 2 ust. 2 Rozporządzenia jest jednoznacznie niedopuszczalne ponieważ § 2 ust. 2 Rozporządzenia jest katalogiem zamkniętym a obsługa podmiotów zewnętrznych się w nim nie mieści.
Autor: Krzysztof Sosnowski, aplikant radcowski w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” Sp.k.
