Co do składu komisji BHP wskazać należy, iż zgodnie z art. 23712 k.p. w skład komisji BHP wchodzą w równej liczbie przedstawiciele pracodawcy, w tym pracownicy służby BHP i lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami oraz przedstawiciele pracowników, w tym społeczny inspektor pracy (SIP).
Liczebność komisji BHP nie została wprost ustalona przez przepisy prawa pracy, niemniej w podstawowym składzie komisji BHP musi po stronie pracodawcy być wskazany co najmniej jeden pracownik służby BHP i lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami pracodawcy. W wyniku czego minimalny skład komisji BHP dopuszczalny przez przepisy kodeksu pracy to 4 osoby (2 przedstawicieli pracodawcy – pracownik służby BHP oraz lekarz oraz 2 przedstawicieli pracowników: SIP oraz inny pracownik wskazany przez Związki Zawodowe). Przepisy kodeksu pracy natomiast nie wprowadzają zastrzeżenia zgodnie z którym pracodawcy tworząc komisje BHP nie mogą określać dodatkowych funkcji poza przewodniczącym i wiceprzewodniczącym. Za dopuszczalne można uznać utworzenie dodatkowo funkcji np. Sprawozdawcy i Protokolanta. W tym zakresie istnieje swoboda określania osób sprawujących dodatkowe funkcje np. można przyjąć następujące zasady:
- wskazanie właściwych osób lub właściwych przedstawicieli stron przez pracodawcę,
- pozostawienie możliwości wyboru osób przez organizacje związkowe,
- wybór osób przez komisje w drodze głosowania z pośród jej członków.
Ustalając właściwą metodykę należy pamiętać, że liczebność przedstawicieli stron każdorazowo musi się równoważyć w efekcie czego pracodawca zastrzegający dodatkowe dwie funkcje dla swoich kolejnych 2 przedstawicieli musi pamiętać, że łącznie będzie miał 4 przedstawicieli w komisji w wyniku czego także strona społeczna może wskazać 4 przedstawicieli.
W powyższej interpretacji problematyczne może okazać się przekazanie kompetencji przewodniczącego przez pracodawcę pracownikowi służby BHP zgodnie z § 2 ust. 1 pkt. 21 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 roku w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy, pracownicy służby BHP zobowiązani są do uczestniczenia w konsultacjach w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, a także w pracach komisji bezpieczeństwa i higieny pracy oraz innych zakładowych komisji zajmujących się problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym zapobieganiem chorobom zawodowym i wypadkom przy pracy. Przedmiotowe oznacza, że pracownicy Służby BHP są bezwzględnie zobowiązani do uczestnictwa w pracach komisji BHP w literalnym brzmieniu § 2 ust. 1 rozporządzenia dopuszczalna jest interpretacja, zgodnie z którą pracownicy Ci nie są zobowiązani do przewodniczenia pracom tej komisji w związku z czym można uznać za niedopuszczalne powierzenie tym pracownikom przewodnictwa w komisji BHP.
W stosowanej praktyce takie stanowisko jest jednak nazbyt daleko idące, gdyż § 2 ust. 1 pkt. 21 Rozporządzenia wskazuje na uczestnictwo w pracach komisji nie precyzuje natomiast funkcji jakie w danej komisji BHP pracownik służby BHP będzie pełnił, tym samym powierzenie przewodnictwa w ramach uczestnictwa w pracach komisji BHP w ocenie autora należy uznać za w pełni dopuszczalne.
Na wypadek jednak sporu w powyższej materii z pracownikami służby BHP, którzy niechętnie przyjmują dodatkowe obowiązki, których treść nie wynika wprost z postanowień § 2 ust. 1 Rozporządzenia wskazać należy, że minimalna liczba członków komisji BHP w dalszym ciągu może zostać na minimalnym poziomie 4 osób, gdyż zgodnie z art. 23712 § 2 k.p. pracodawca może wyznaczyć na przewodniczącego dowolną osobę wchodzącą w skład komisji. Oznacza to, że przewodniczącym może być zarówno lekarz jak i przedstawiciel pracowników.
Autor: Krzysztof Sosnowski, aplikant radcowski w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” Sp. k., specjalista ds. BHP
